PvdA: Maassluis een sociale stad

Hieronder de inbreng van de Partij van de Arbeid Maassluis bij de begrotingsraad. In de bijlage de moties die de PvdA heeft ingediend.

Voorzitter,
Allereerst wil ik u en uw ambtenaren bedanken voor het samenstellen van de begroting. Het blijft een enorme klus om deze op tijd gereed te hebben. Ook wil ik de insprekers bedanken voor hun inbreng.
Voorzitter,
Ik begin met een droevige mededeling. Het Maassluis van Maarten ’t Hart bestaat niet meer. We zijn niet meer dat kleine, in zichzelf gekeerde stadje, waarin mensen in opstand komen wanneer er een nieuwe psalmenberijming en versnelde zingtrant worden ingevoerd. Maar we zijn ook niet meer een stad van te grote ambities en geringe financiële middelen. Toch hebben we destijds veel gepresteerd. In deze raadsperiode is door deze coalitie de Uitdaging aangegaan om Maassluis te ontwikkelen tot en sociale, solide en duurzame samenleving. Hiertoe zijn de laatste jaren belangrijke stappen gezet. Op de slide heb ik enkele prestaties aangegeven. Het overzicht is allerminst volledig.
Slide 1
Voorzitter, terugkijkend, zou ik deze periode als een van de meest succesvolle willen betitelen. De vroegtijdige aanpak van de omvangrijke bezuinigingsopdracht, het zorgvuldig beheer van de financiën, de daadkracht om ambities van de raad op diverse terreinen te realiseren en de ontwikkeling van een stabiel, zelfbewust, professioneel gemeentebestuur zijn wat ons betreft de belangrijkste succesfactoren.
Slide 2
Het zou echter verkeerd zijn zelfgenoegzaam achterover te leunen. Ons motto is daarom ook: Veel gedaan, nog veel te doen…
In de afgelopen jaren hebben wij als PvdA in onze begrotingsbijdragen steeds verschillende accenten gelegd.
Slide 3
Bij de Aantrekkelijk Stad gaat het er vooral om dat de voorzieningen op een hoog peil worden gebracht. Het gaat hierbij om voorzieningen op het terrein van sport, cultuur, welzijn, maar ook op het gebied van groen en wegen. Onze pleidooien voor de Waterwegvisie en het Cultuurhuis zijn hier belangrijke voorbeelden van. Helaas heeft het Cultuurhuis het niet gehaald.
Bij de Betrokken Stad gaat het vooral om inwoners, instellingen en bedrijven actief te laten deelnemen aan de Maassluise samenleving. Naar aanleiding van onze motie hierover hebben we een debat gehad met het college over burgerinitiatieven. Wij hebben aangegeven dat beter met burgerinitiatieven moet worden omgegaan. In deze bijdrage willen we bijzondere aandacht vagen voor Maassluis als Sociale Stad. Bij een Sociale Stad gaat om het versterken van voorzieningen op het gebied van inkomen, zorg en welzijn. Onze drie visies op Maassluis als Aantrekkelijke, Betrokken en Sociale Stad versterken elkaar.
Voorzitter, in de begroting schrijft u dat het omgaan met onzekere tijden en grote veranderingen wellicht de grootste uitdaging in 2014 zijn. Wij onderschrijven dit. De economische crisis is nog niet voorbij en brengt veel onzekerheden met zich mee. Daarnaast staan er de drie grote decentralisaties, de zogenaamde drie D-s, van zorg, arbeid en jeugd, op stapel. Naast het vierhonderdjarig bestaan van Maassluis, zal 2014 vooral staan in het teken van de voorbereiding van de drie grote decentralisaties.
Slide 4
Voorzitter, over deze drie grote decentralisaties enkele opmerkingen. Zij maken deel uit van een wat sinds kort wordt aangeduid als de overgang van een verzorgingsmaatschappij naar een participatiemaatschappij.
Onze zorg hierbij is in essentie dat het afscheid nemen van de verzorgingsstaat sneller gaat dan het opbouwen van een participatiesamenleving. In het laatste nummer van Binnenlands Bestuur gaf socioloog Imrat Verhoeven dit heel kernachtig aan: “Mensen helpen niet op verzoek van de overheid.”
Slide 5
Het gevaar dat dan dreigt is dat er gaten in de zorgstructuur kunnen ontstaan. Wie is nu verantwoordelijk voor wat? In politiek Nederland, maar ook in Maassluis wordt hier zeer verschillend over gedacht. Diegenen die hard roepen dat mensen toch in eerste instantie zelf verantwoordelijk zijn voor hun eigen lot of er vanuit gaan dat zorg automatisch zal worden opgevangen door mantelzorgers uit familie buurt of kennissenkringen sluiten hun ogen voor het feit dat de individualisering ook aan Maassluis niet zijn voorbij gegaan. Nogmaals, het Maassluis van Maarten ’t Hart bestaat niet meer. Daar kunnen we blij mee zijn, maar het heeft ook zijn schaduwzijden. De kern van onze boodschap is dan ook dat er nieuwe spelregels moeten komen waarin een sluitende afspraken worden gemaakt tussen burgers, instellingen, bedrijven en de gemeente. Dat is op dit moment niet altijd het geval. Niet alle burgers zijn even zelfredzaam en er staan niet altijd vrijwilligersorganisaties, buurtbewoners en mantelzorgers klaar om bij te springen. Wij zijn van mening dat de overheid uiteindelijk steun moet bieden aan mensen die, om welke reden dan ook, door de fragiele sociale structuur van de participatiesamenleving dreigen te glippen.
Voorzitter, naar onze mening deelt het college onze zorg. Vooruitlopend op de drie grote decentralisaties probeert wethouder Kromdijk via de sociale structuurvisie, proefprojecten, zoals de Hooftzaak en het buurtproject in de Burgemeesterswijk, nieuwe sociale structuren op te bouwen. Hiermee zou een nieuw fundament kunnen worden gevormd voor de participatiesamenleving. Voorzitter, ik druk me bewust heel voorzichtig uit, want het risico is groot dat deze projecten niet direct slagen. Toch zijn wij van mening dat we op deze weg verder moeten gaan en dat ook in 2014, het jaar van de grote onzekerheid, nieuwe projecten moeten worden opgezet die bouwen aan een nieuwe sociale structuur voor Maassluis. En dit kost tijd. Voorzitter, wij vragen u de raad actief te informeren over het verloop van de drie grote decentralisaties, te rapporteren over de voortgang van de eigen voorbeeldprojecten, maar ons ook te informeren over goede voorbeelden elders in het land, zodat we daarvan kunnen leren.
Voorzitter, de sociale structuurvisie van het college is vrij optimistisch over het welslagen van het opbouwen van deze nieuwe sociale structuren. Wij willen niets aan dit optimisme afdoen, maar willen wel zeer alert blijven en oog blijven houden voor mensen die die niet zelfredzaam zijn, die geen beroep kunnen doen op mantelzorg of hulp vanuit de buurt of van familie en vrienden en niet direct aanspraak kunnen maken op allerlei voorzieningen die de gemeente biedt.
Voorzitter, naar aanleiding van onze motie over stapeleffecten uit 2011 heeft u een uitstekende nota laten schrijven over de concentratie van sociale, psychische en financiële problemen bij huishoudens in bepaalde wijken. Naar aanleiding hiervan kiest u in de sociale structuurvisie terecht voor een wijkgerichte aanpak om daar de sociale structuur te versterken. Als aanvulling hierop vragen wij u nog dieper te graven en ons een nog beter inzicht te verschaffen in de meervoudige sociale, psychische en financiële problematiek waar sommige huishouden mee te maken hebben. Een uitstekend voorbeeld van een dergelijke studie is het rapport Hemelse Modder dat is opgesteld in opdracht van de gemeente Zaanstad. Wat hierin onder andere duidelijk wordt dat deze concentratie van problemen zich niet alleen voordoen bij huishoudens die een beroep kunnen doen op voorzieningen in het kader van het armoedebeleid, maar ook bij de zogenaamde ‘werkende armen’ en anderen die buiten de 110% norm vallen.
In dit licht willen wij ook aandacht vragen voor de zogenaamde vastlopers. Dit zijn mensen of huishoudens die buiten hun schuld om vastlopen in de complexe of niet op elkaar afgestemde regelgeving en daardoor niet of moeilijk kunnen ontsnappen aan de problemen waarin ze verkeren. Voorzitter, elke gemeente kent vastlopers. Wij zouden graag zien dat u deze gevallen in kaart brengt en aangeeft hoe deze mensen kunnen worden geholpen.
De wethouder van Zaanstad zegt dat het rapport de Hemelse Modder goed inzicht biedt om meer maatwerk te leveren. Wij willen u vragen deze mogelijkheden van maatwerk te onderzoeken en hierbij gebruik te maken van de voorstellen die de voedselbank tijdens de Ideeënmarkt heeft gedaan.
Voorzitter, bij de behandeling van de Kadernota hebben we aandacht gevraagd voor kinderen in armoede naar aanleiding van het rapport van de Kinderombudsman. Hierin werd geconstateerd dat 1 op de 9 kinderen in Nederland in armoede leeft. We hebben u gevraagd om het voorstel van de Kinderombudsman te volgen en een Kindpakket samen te stellen dat enkele basisbehoeften omvat. We vragen u, bij motie, om met een inhoudelijk plan hiervoor te komen.
Tenslotte willen wij aandacht vragen voor wat ik zou willen noemen het bureaucratische stapeleffect. Hoe meer sociale, psychische en financiele problemen zich voordoen in een huishouden des te groter de stapel van formulieren en procedures, waardoor mensen door de bomen het bos niet meer kunnen zien. Je moet bijna gestudeerd hebben om arm te zijn. Onze zorg is dat deze bureaucratische stapeling alleen maar groter wordt naarmate er meer partijen, zoals vrijwilligersorganisaties, bij de hulp worden betrokken. Wij vragen u om vanuit uw regierol deze bureaucratische stapeling zoveel mogelijk te voorkomen.
Voorzitter, ik heb in onze bijdrage vooral aandacht gevraagd voor Maassluis als een sociale stad. Hiermee doe ik geen recht aan de belangrijke ontwikkelingen en uitdagingen die zich voordoen op andere beleidsterreinen. Ik wil daarom nogmaals benadrukken dat onze visie op Maassluis als sociale stad naadloos aansluit op onze visie op Maassluis als Aantrekkelijke en Betrokken Stad. De drie visies grijpen in elkaar en versterken elkaar. Hierbij geldt natuurlijk dat de veiligheid van de stad, de financiele gezondheid en duurzaamheid de fundamenten vormen voor onze drieluik visie op Maassluis.
Moties
1. Openbaar Vervoer op loopafstand: overleg met OV om nieuwe woonwijken en begraafplaats
2. Halte Burgemeesterswijk: onderzoek bezwaren van omwonenden m.b.t. afstand perron en parkeerproblematiek
3. Impuls Oranjeplassen: meefinanciering fietspad rond Oranjeplassen
4. Rotterdampas: handhaven Rotterdampas
5. Armoedebeleid: inzet gelden armoedebeleid 2013, kindpakket, maatwerk en voedselbankvoorstellen
6. Onderzoek schulden: onderzoek schuldenproblematiek gezinnen in armoede
7. Decentralisaties: informeer over voortgang decentralisaties, ook in andere steden
8. Intocht Sinterklaas: onderzoek mogelijkheden intocht SK in Maassluis