Spreektekst PvdA bij debat Kadernota 2016

INLEIDING

Voorzitter,
Het gaat goed met ons mooie Maassluis. Er wordt hard gewerkt aan en in de stad. Laan 1940-1945 is nog sneller dan voorzien opgeleverd. In de Dijkpolder is een begin gemaakt van de nieuwe wijk Wilgenrijk. Hier vlakbij wordt gewerkt aan een tijdelijke vestiging van de Aldi die later naar de renoveerde Koningshoek gaat. Ook in de burgemeesterswijk gaat de verkoop en bouw gestaag door, net als op het Balkon. In Sluispolder west gaat de herstructurering pas net beginnen. Ook daar kiezen we met Maasdelta voor goede woningen in een gemengde wijk. Avonturis en het extra pad langs de Waterweg zijn een regelrechte hit. Verenigingen krijgen geld om kleedkamers te verbouwen en waar het nodig is heeft de gemeente bijgesprongen waar mensen door gedoe bij de SVB geen PGB kregen. Kortom, in Maassluis wordt geïnvesteerd in de samenleving. Als PvdA onderschrijven we de tekst van het college dat het kwaliteitsniveau van de stad een hogere prioriteit heeft dan de rangorde op een discutabele ranglijst van wie het laagste tarieven kent.
Er komen steeds positieve berichten van het alle bureau’s met afkortingen: CBS, CPB, DNB, zelfs het IMF en de OESO: de investeringen nemen toe, de economie groeit, consumptie stijgt, de werkloosheid daalt, etc.
Dat is natuurlijk goed nieuws voor Maassluizers. Als PvdA Maassluis zien we tegelijkertijd dat lang niet iedereen dat persoonlijk merkt. De werkloosheid daalt, maar dat gaat wat ons betreft te langzaam. Het aantal mensen in de bijstand is fors meer dan vorig jaar.
Werkloosheid raakt mensen vaak diep: niet alleen is het de belangrijkste bron van inkomen, maar ook van sociale contacten en het leveren van een bijdrage. Het niet meer hebben van werk raakt mensen in hun bestaanszekerheid. De wetenschap dat je nu en in de nabije toekomst je woning kan betalen, brood op de plank kan krijgen.
Bestaanszekerheid als voorwaarde voor een goed leven is onze prioriteit nummer 1. Dat betekent dus de werkloosheid terugdringen. En zorgen dat voor de Maassluizers die er niet in slagen te werken, of dat niet kunnen of mogen ook een goed leven kunnen hebben in onze stad. De uitkomsten van de door ons gevraagde minima effect rapportage, de NIBUD cijfers, waren schokkend. Er is dus nog zeker werk aan de winkel: bestaanszekerheid en een kans om mee te doen is nog lang niet voor iedereen in Maassluis mogelijk. Wij zullen dus blijven werken aan een sterker en socialer Maassluis.

STAND KADERNOTA

Voorzitter,
De Kadernota blikt vooruit naar de financiën komend jaar en de jaren erna. De kadernota is het moment om als raad kaders mee te geven in de richting van de begroting. En we staan er redelijk voor: de laatste stand van zaken is dus we op een begroting van bijna 100 miljoen euro nu een tekort voorzien van 164.000 euro. Daarnaast is de reserve weer beter dankzij een fors resultaat over 2014 en hebben we een relatief lage schuld.
De vooruitblik op de financiële toekomst heeft de afgelopen tijd nogal verschillende standen gekend.
Het college meldde vrijdag dat de meicirculaire niet zo negatief uitpakte als in de Kadernota was verwacht. Nu blijkt het tekort nog maar 164.000 euro te zijn volgende jaar. MAAR…. voor 2017 en verder blijft er een tekort van 1,4 miljoen.
Voor de PvdA Maassluis is de eerste conclusie uit dit wisselvallige beeld dat we dus voorzichtig moeten zijn, want de financiële verwachtingen kunnen nogal verkeren. Wie zegt ons immers dat bij de septembercirculaire weer niet weer de andere kant op gaat? De tweede conclusie is, dat we in de nabije toekomst, 2017 en de jaren daarna, nog een tekort van 1,4 miljoen euro moeten oplossen. En dat is nog los van de nog niet ingeboekte wensen uit het coalitieakkoord, de mogelijke stijging van lonen van ambtenaren en tegenvallers op het grote, brede sociaal domein.
Voor de PvdA Maassluis is regeren ook vooruit zien, iets dat ook in de titel van het coalitieakkoord staat. En de gemeentelijke financiën op orde houden is een randvoorwaarde om te kunnen werken aan een sterk en sociaal Maassluis, waarbij we kunnen blijven investeren in de kwaliteit van de stad en onze samenleving. Er moeten dus nog steeds ingewikkelde en soms zelfs pijnlijke keuzes moeten worden gemaakt.

SOCIAAL BELEID & ONGEDULD

Voorzitter,
Als PvdA Maassluis zijn wij inmiddels ongeduldig. Het eerste jaar van deze nieuwe periode zit er alweer op en de ervaring leert dat de tijd vliegt. Wij willen, met onze partners, veel bereiken voor de inwoners van Maassluis. Wij hadden verwacht dat bij de kadernota er aanvullende middelen werden gevraagd nav de impuls in de sport zoals die de raad is toegezegd. Of vanwege de cultuurnota. Of de economievisie. Of vanwege de sportnota, de tarievennota, of de invoering van de garantiebanen in onze organisatie… Prima als het allemaal zonder kosten kan, maar we blijven ongeduldig.
De decentralisaties lijken goed te verlopen. Dat is goed nieuws, maar in de eerste kwartaalrapportage stonden nog geen financiële cijfers. En na de fase van transitie zijn we nu in de fase van transformatie. Als gemeente moeten we immers ervoor zorgen dat we in de transformatiefase ook de werkwijzen echt gaan veranderen. De kortingen voor gemeenten zijn immers oplopende reeksen. En juist doordat we 3 decentralisaties als gemeente uitvoeren moeten we ontschotten. Zodat er geen mensen op de grensvlakken van de 3D’s in de problemen komen. Waar blijven de voorstellen van het college daarover? Dat we samenwerken in stroomopwaarts wil niet zeggen dat we als raad niet nauw betrokken willen blijven bij ons sociaal beleid.
Juist de bestaanszekerheid bieden voor mensen die het niet meer op eigen kracht kunnen doen is voor ons een kernwaarde. De uitkomsten Minima effect rapportage waren ronduit heftig. Die motie is inmiddels alweer van 4 jaar geleden! Als PvdA willen we echt sneller actie. Op de uitkomsten van het sociaal beraad, dat 11 maanden na de start van het nieuwe college pas werd georganiseerd, wachten we nog. Kortom, ongeduld…
Een van de punten waar iedereen in het veld en in deze raad het over eens is, dat kinderen die opgroeien in armoede moeten. Wij verzoeken het college te kijken naar deelname aan jeugdsportcultuurfonds. Daarmee kunnen kinderen die opgroeien in armoede meedoen in de samenleving. Het verschil met de huidige regeling is dat een deel van het geld vanuit andere geldstromen komen: ook van loterijen en landelijke potjes. Wellicht is dat een besparing.

CONCRETE PUNTEN IN KADERNOTA

Voorzitter,
Het risico bij de bespreking van de Kadernota is dat we nu alleen kijken naar de voorstellen in dit stuk. Als PvdA blijft onze blik echter gericht op die bijna 100 miljoen die we binnenkrijgen en uitgeven, voor de inwoners van Maassluis.
We zullen immers de uitgaven moeten beperken en de inkomsten verhogen om die 1,5 miljoen te dekken en de ambitie om te investeren in onze samenleving waar te kunnen maken.
Dus net als vorig jaar verzoeken wij het college om nadrukkelijk om de raad en de inwoners meer inzicht te geven in de totale begroting. Op bijna 100 miljoen moet die 1,5% te vinden zijn.
Dan een paar concrete punten:
Wij omarmen de gedachte om te besparen op de inkoop en denken dat naast de 1,25% voor 2016, dat ook een oplopende reeks kan worden. Op een totaalinkoop van 16 miljoen lijkt het ons goed om te kijken wat daar nog meer te besparen is en of dat niet minimaal het dubbele kan worden.
Als raad en college hebben we de afgelopen jaren gewerkt vanuit het adagium van een ‘slimme en compacte’ staande ambtelijke organisatie. De PvdA begrijpt dat de bezuinigingsronde van 2011 en de start van stroomopwaarts effect hebben gehad op de organisatie. Tegelijkertijd zien we ook dat met alle veranderingen in samenwerking en de 3D’s er opnieuw naar de organisatie moet worden gekeken. De komst van een nieuwe burgemeester en gemeentesecretaris zou wat ons betreft een goed moment zijn om te kijken of er niet meer dan 1 ton op de totale personeelskosten van 18 miljoen kan worden de komende jaren. In dat kader zien we de extra 1,5 ton aan personeel voor o.a. OOW en de afdeling financiën dan ook niet zitten. Als het college die posten zo nodig vindt, lijkt ons het in de eerste plaats eenzoektocht in de bestaande formatieruimte.
In dat kader van de slimme en compacte organisatie zijn dan ook onze bezwaren tegen de extra 75.000 euro voor nieuwe ICT investeringen. Prima als er nieuwe systemen komen, maar waar blijft het geld dat we niet meer hoeven uitgeven aan de oude systemen die niet meer nodig zijn? Waar blijft het geld dat we minder kwijt zijn aan ambtelijke uren als inwoners meer zelf in online systemen invoeren? Kortom, wij zijn niet tegen de ICT investering, maar roepen het college op om ook de opbrengsten daarvan te zoeken en gebruiken ter dekking van deze kosten.
Wat betreft de kapitaalslasten zien wij nadere besparingen zoals u die aankondigt met belangstelling tegemoet. Met de lening die we onlangs afgesloten tegen een rente van 0,51% is geld lenen nu gratis. De rente is immers fors lager dan de inflatie. Op de post rente kan dus worden bespaard en het brengt ook de mogelijkheid om te kunnen investeren in Maassluis tegen uitzonderlijk lage kosten.
De PvdA Maassluis heeft zich verbaasd over de summiere onderbouwing van enkele posten waar u geld voor vraagt. De afwegingen kunnen we niet volgen. De Koningshof zal meer geld kosten, maar 75.000 lijkt ons slag in de lucht. Het Zwembad vraagt meer, maar krijgt veel minder. Museum juist andersom. Citymarketing zeiden we vorig jaar al: eerst een goed plan, dan pas geld.

AFSLUITING

Voorzitter,
Als PvdA Maassluis blijven we werken aan goed leven voor iedereen in Maassluis. Als PvdA willen we blijven investeren in onze samenleving, in onze gemeenschap. Zoals we de afgelopen jaren zichtbaar hebben gedaan in het fysieke domein, zo investeren we minder zichtbaar in onze sociale structuren. Met goede wijkteams, inwoners die omkijken naar elkaar. Een saamhorigheid in ons mooie Maassluis. Zodat “Maassluis dichtbij, verbinden en vooruitzien” meer dan een streven wordt, maar een beschrijving wordt van onze mooie stad.

Dank u wel.