Kadernota 15 juli 2014

Op 15 juli 2014 besprak de gemeenteraad de Kadernota van de Gemeente Maassluis. Namens de PvdA Maassluis sprak Fractievoorzitter Sjoerd Kuiper. U kunt zijn inbreng hieronder terugvinden.

1. 2015: jaar van de decentralisaties

Voorzitter, het gaat vanavond over het nu al veel besproken jaar 2015. Op 1 januari worden we als gemeente verantwoordelijk voor een groot aantal taken die van ‘Den Haag’ naar Maassluis komen. De komende maanden gaat er heel veel tijd zitten in de voorbereiding daarvan.
Nu zal het de meeste mensen die het betreft weinig interesseren wie wat precies regelt. Als je als arbeidsgehandicapte maar aan het werk komt, als er maar opvang is als je als jongere ernstige problemen thuis hebt, als er maar goede ondersteuning is als je niet meer voor jezelf kan zorgen.
Kortom, als iedereen maar kan meedoen in Maassluis, ongeacht je probleem, je ziekte of je arbeidsbeperking.

Als PvdA hebben we er vertrouwen in dat het college, samen met veel andere organisaties, dit tot een succes kan maken: dichterbij, minder bureaucratie, meer maatwerk en ja, voor minder geld. Maassluis heeft bij de invoering van de WMO in 2007 al laten zien dat ze dat kan.
Onze grootste zorg is dat er iemand tussen wal en schip valt. Daarom vragen we het college te beginnen met het bijhouden van de “maatschappelijke effecten” zoals genoemd in het coalitieakkoord. Een soort 0-meting nu en een vinger aan de pols de komende jaren. Dat geeft ons als raad een instrument om te beoordelen of er inderdaad niemand tussen wal en schip valt. Graag een toezegging op dit punt.

2. Landelijke context (meicirculaire)

Voorzitter,
Die inzet op het sociaal domein komt door de landelijke besluitvorming. Het kabinet van VVD en PvdA hervormt Nederland op veel terreinen tegelijkertijd. Hervormingen om Nederland klaar te stomen voor de toekomst: een samenleving waar we meer omzien naar elkaar en meer zelf doen. Met meer banen en gezonde overheidsfinanciën. Tegelijkertijd leveren die hervormingen ook onzekerheid en soms weerstand op.

Wij streven ernaar om die zorgen en weerstand onterecht te laten zijn. Gelukkig zien we steeds meer positieve berichten over de economie. Het consumentenvertrouwen stijgt, de productie groeit en de woningmarkt trekt weer aan. Gelukkig kwam onlangs ook het nieuws dat de werkloosheid was gedaald. Want dat is wat ons als Partij van de Arbeid zeeraan het hart gaat: het grote aantal Maassluizers dat geen werk heeft.

Hoewel de werkgelegenheid niet eenvoudig te beïnvloeden is, roept de PvdA het college op om de ambities om de werkloosheid terug te dringen bovenaan de prioriteitenlijst te zetten. Het coalitieakkoord biedt daar voldoende aanknopingspunten voor. Graag een toezegging op dit punt.

Ook de meicirculaire van het gemeentefonds is landelijke besluitvorming. Daarin worden de afspraken weergegeven tussen rijksoverheid en gemeenten. In de kadernota noemt u de meicirculaire van dit jaar zelfs de belangrijkste van de afgelopen decennia. Tegelijkertijd bleek ons na het nalezen ervan dat een aantal van de taken en budgetten voor gemeenten niet zijn door vertaald naar begrotingsposten in deze Kadernota. Graag een reactie.

3. Duiding financiële situatie

Maassluis staat er financieel goed voor. De kadernota laat een begroting zien die op een haar na in evenwicht is: een tekort van slechts 179.000 euro op een totale begroting van meer dan 100 miljoen in 2015. We hebben forse reserves en we hebben een relatief lage schuld.
Tegelijkertijd liggen er nog onvervulde wensen, moet het Coalitieakkoord nog worden uitgewerkt, zijn er financiële risico’s en wordt er – vooral vanwege de verwachte ontwikkeling van het gemeentefonds- in de jaren na 2015 een tekort voorzien dat oploopt tot 1,6 miljoen euro.

4. Context van de Kadernota

Wij onderscheiden 3 categorieën in de kadernota:

1. De ruimtevragers en ruimtescheppers, op blz 13. Dit overzicht telt op tot 7,5 ton aan ruimtevragers en 1,28 miljoen euro aan ruimtescheppers. Die ruimtescheppers zijn bijna 100% meevallers vanwege externe invloeden: (gemeentefonds, hogere ozb inkomsten, een benzinecontract, de VRR begroting, meevallende energiekosten, landelijke regelgeving wat betreft het leerlingenvervoer, daling omslagrente). En dus geen beleidskeuzes om te bezuinigen: (alleen de keuzes om een deel van de rente op de reserves in te zetten voor de exploitatie en het eigen risico van de bijstandsuitkeringen naar de risico’s over te hevelen is een beleidskeuze die geld oplevert).

2. De wensenlijst van hoofdstuk 3, die optelt tot 4,5 ton

3. De nog niet goed onderbouwde wensen of waarschuwingen uit hoofdstuk 5. Meer een soort winstwaarschuwing van mogelijke ruimtevragers in de toekomst.
Voorzitter, ik kom later terug op die meer en minder concrete voorstellen en wensen in de kadernota.
We hebben het nu over de contouren van de begroting voor 2015.
Die bestaat uit de bestaande begroting van 85 miljoen euro en daar komt 17 miljoen euro voor het sociaal domein bij. Het risico bij de bespreking
van de Kadernota is dat we nu alleen kijken naar de voorstellen in dit stuk. Als PvdA blijft onze blik echter gericht op die totale 100 miljoen die we binnenkrijgen en uitgeven, voor de inwoners van Maassluis.

Voorzitter, het beoordelen van deze Kadernota is ingewikkeld voor nieuwe raadsleden en buitenstaanders omdat de context ontbreekt, bij individuele posten en over het geheel. Je moet eigenlijk met de jaarrekening, begroting en productraming op schoot het stuk doornemen.Wij zouden graag zien dat de inkomsten en uitgaven van onze gemeente toegankelijker worden gepresenteerd, in de Kadernota en begroting.

U schrijft in de inleiding van de kadernota dat deze nota de belangrijkste beleidsvoornemens per portefeuille bevat, gebaseerd op het coalitieakkoord. Die lazen wij echter niet terug in dit stuk. Wij zien dan ook met belangstelling uit naar het collegeprogramma, waarin u uitwerking geeft aan het door de fracties opgestelde coalitieakkoord.

5. Inhoudelijke punten uit kadernota

Voorzitter, ik ga over naar de concrete drie lijstjes in de Kadernota. Er is niet genoeg tijd om ze allemaal te bespreken, dus hierbij alleen reactie op de bezwaarlijke punten:

De claim van 470.000 euro voor loon- en prijsbijstelling is wat de PvdA betreft niet zomaar akkoord. Enkele jaren geleden is het college bewust gestopt met het steeds opnemen van deze ingeschatte post, dus het verbaasde ons dat deze toch weer in de Kadernota is opgenomen. Er was tot vanmiddag nog geen CAO voor gemeenteambtenaren en een loonstijging voor ambtenaren was geen uitgemaakte zaak. Andere jaren vingen we dat op in de totale loonsom en/of de vacatureruimte, waarom kan dat nu niet? Ook de 120.000 prijsbijstelling is wat ons betreft geen vaststaand feit, waarom kan dat bedrag niet worden vervangen door een taakstelling op de inkoop?

U stelt voor om 385.000 euro voor de bijstandsuitkeringen uit de begroting te halen. Dit omdat die naar verwachting niet nodig zijn. Dat klinkt logisch, maar de crux zit in ‘naar verwachting’. De cijfers zijn vooralsnog zo dat het aantal bijstandsuitkeringen toeneemt in Maassluis. En wie recht heeft op een bijstandsuitkering moet die ook krijgen. Een tekort moet dan moet worden bijgelegd uit de algemene reserve. Wij kunnen instemmen met dit voorstel, met nadrukkelijk de aantekening dat wanneer uit de reserves moet worden geput er geen voorstel op tafel komt om dat elders te bezuinigingen.

Verslaglegging van de raad is een punt waarover het presidium dit voorjaar heeft besloten. Verslagen van raads- en commissievergaderingen zijn handig voor wie de lokale democratie wil volgen en niet de tijd gelegenheid heeft om de opnames terug te luisteren.
Doordat het Rijk het geld voor onderwijshuisvesting direct aan de scholen overmaakt verminderen onze inkomsten. Wat wij echter missen is de bijbehorende verlaging van de kosten voor de gemeente: er valt immers ook werk weg. Kortom waar is de ruimteschepper op deze post?
Lagere opbrengst leges (burgerzaken): wij verbazen ons over het extra geld dat u vraagt vanwege het lagere aantal paspoorten dat wordt verstrekt. Ons inziens hoeft er dan minder te worden ingekocht en zijn er minder manuren nodig. Die uren zijn dan een ruimteschepper of kunnen dan juist meer naar de avond- en weekenduren worden verplaatst,.

Voorzitter, wij steunen de buurtpreventieteams. Het is een vorm van betrokkenheid bij de eigen leefomgeving die past bij de PvdA en die past bij de participatiesamenleving. Maar waarom extra wijken nu extra geld moeten kosten, terwijl ons anders was voorgehouden, ontgaat ons. Wij kunnen voorstellen dat na het opstarten meer taken worden overgedragen aan de teams zelf. Ook taken van coördinatie kunnen bij inwoners worden belegd. Wij zien dat bedrag dus niet zitten.
Dat geldt ook voor de extra middelen voor communicatie en citymarketing. De onderbouwing van deze wens is erg summier. Zo is communicatie ook een essentieel punt binnen de decentralisaties en is daar dus ook budget voor opgenomen in het sociaal deelfonds. En interne communicatie hoort bij gewone werkprocessen en moet binnen de kaders van de organisatie al structureel zijn ingebed.

6. Boodschap voor begroting 2015

Voorzitter,
Als PvdA willen we werken aan een sterk en sociaal Maassluis. Een sociale, betrokken en aantrekkelijke stad. Daar hebben we ons verkiezingsprogramma op geschreven en daarmee zijn we naar de kiezer gegaan. Die Maassluise kiezers heeft de PvdA op 19 maart de grootste partij gemaakt. Daarop hebben we, samen met de fracties van CDA, VVD en VSP, een coalitieakkoord gesloten. De daarin verwoorde ambities en voornemens zijn de reden van bestaan voor dit college. Wij zien dan ook uit naar het collegeprogramma en de begroting. Wij verwachten dat u zich inzet om ruimtescheppers te vinden in die bestaande 85 miljoen. Juist ook om onze gezamenlijke ambities waar te maken.

Wij wensen u daarbij veel succes en wijsheid.